Przegląd udaru płata ciemieniowego

Udar płata ciemieniowego to rodzaj udaru, który występuje w jednym z czterech płatów tworzących korę mózgową (pomarszczoną zewnętrzną część mózgu tuż pod czaszką). Płat ciemieniowy jest częścią mózgu, która daje ci świadomość przestrzenną, mówiąc ci, gdzie jesteś w przestrzeni. Pomaga również w przetwarzaniu języka, dzięki czemu możesz mówić i pisać.

Uszkodzenie mózgu spowodowane udarem ciemieniowym może upośledzać te funkcje i prowadzić między innymi do braku świadomości przestrzennej i utraty percepcji pozycji ciała w przestrzeni.

Podobnie jak w przypadku wszystkich udarów, udar płata ciemieniowego można zdiagnozować za pomocą badań obrazowych, badania neurologicznego i innych testów. Metody leczenia i rehabilitacja mogą się różnić w zależności od ciężkości udaru i czasu udzielenia pomocy medycznej.

Objawy

Płat ciemieniowy składa się z dwóch płatów, które są mniej więcej wielkości pięści. Lewa półkula jest zazwyczaj stroną dominującą i dla większości ludzi służy jako centrum języka. Prawa półkula jest zwykle niedominująca i jest odpowiedzialna za takie rzeczy, jak poznanie i przetwarzanie przestrzenne.

Objawy udaru płata ciemieniowego mogą się różnić w zależności od stopnia, czasu trwania i umiejscowienia niedrożności krwi, a także stopnia uszkodzenia mózgu.

Upośledzenie języka

U większości osób uszkodzenie lewej półkuli płata ciemieniowego może powodować afazję (utratę zdolności rozumienia lub wyrażania mowy) lub aleksję (niemożność czytania pomimo rozpoznawania liter).

Jeśli uszkodzenie obejmuje płat skroniowy kory mózgowej (znajdujący się z boku mózgu), mogą również wystąpić problemy ze zrozumieniem języka. Uszkodzenia obejmujące płat czołowy mogą zakłócać planowanie mowy, utrudniając łączenie sylab lub używanie skomplikowanych słów.

Przestrzenne zaniedbanie

Uszkodzenie prawej półkuli płata ciemieniowego może skutkować utratą świadomości przestrzennej po przeciwnej stronie ciała (tzw. Zaniedbanie przestrzenne).

Jeśli tak się stanie, osoba może nie mieć pojęcia, co dzieje się po lewej stronie pomieszczenia. Znana jako hemiagnozja, może to powodować, że osoba na przykład goli się lub nakłada makijaż tylko na prawą stronę twarzy i zachowuje się tak, jakby druga strona w rzeczywistości nie istniała.

Hemiagnozji może towarzyszyć anozognozja, całkowita nieświadomość, że cokolwiek jest fizycznie nie tak. W niektórych przypadkach osoba może patrzeć na lewą rękę lub nogę i nawet nie zdawać sobie sprawy, że należy do niej.

Zaniedbanie przestrzenne może dotyczyć nawet 82% osób po udarze prawej półkuli we wczesnych, ostrych stadiach.

Wizja Zmiany

Częściowa utrata wzroku może również wystąpić po udarze płata ciemieniowego, co utrudnia widzenie i rozpoznawanie obiektów. Udar płata ciemieniowego najprawdopodobniej skutkuje gorszym kwadrantanopią charakteryzującą się utratą lewego lub prawego dolnego pola widzenia obu oczu.

Dysfunkcja propriocepcji

Zdolność poznania miejsca, w którym znajduje się twoje ciało w przestrzeni, nazywana jest propriocepcją. Po udarze płata ciemieniowego propriocepcja osoby może nie funkcjonować prawidłowo. Na przykład podczas próby chodzenia osoba może nie mieć pojęcia, gdzie lewa noga znajduje się w stosunku do podłoża.

Może to prowadzić do tak zwanych trudności w stopniowaniu ruchu, co oznacza błędną ocenę tego, jak bardzo należy napiąć lub rozciągnąć mięśnie podczas ruchu. Może to spowodować rozlanie lub trzaskanie, gdy tracisz zdolność oceny ciężkości lub lekkości przedmiotu lub tego, jak daleko musisz sięgnąć, aby go chwycić.

Osoby z dysfunkcją propriocepcji mają tendencję do tupania nogami podczas chodzenia, uderzania i uderzania w przeszkody, ponieważ stają się mniej zdolne do oceny swoich ruchów w przestrzeni.

Funkcja wykonawcza

Płat ciemieniowy oddziałuje z płatem czołowym, częścią mózgu odpowiedzialną za funkcje wykonawcze - zdolność do myślenia abstrakcyjnego i podejmowania decyzji na podstawie analizy i wyuczonych zachowań.

W przypadku udaru płata ciemieniowego bodźce czuciowe z płata ciemieniowego do płata czołowego mogą być upośledzone, powodując apraksję (niezdolność do wykonywania ruchów na polecenie). Może to objawiać się utratą koordynacji lub wahaniem w ruchu.

Zespół Gerstmanna

Udar płata ciemieniowego na dominującej półkuli, zwykle lewej, może skutkować zespołem Gerstmanna, zaburzeniem neuropsychiatrycznym charakteryzującym się czterema głównymi objawami:

• Trudność z orientacją lewostronną
• Agraphia (trudność w pisaniu)
• Acalculia (trudność w obliczeniach)
• Agnozja palców (niemożność rozróżnienia palców)

Tym charakterystycznym objawom może również towarzyszyć afazja, szczególnie u dorosłych.

Zespół Gerstmanna to stan związany wyłącznie z płatem ciemieniowym. Oprócz udaru, zespół Gerstmanna może być spowodowany guzem mózgu, stwardnieniem rozsianym lub tętniakiem środkowej tętnicy mózgowej.

Przyczyny

Udar jest spowodowany przerwaniem dopływu krwi do części mózgu. Może to być spowodowane pęknięciem naczynia krwionośnego (udar krwotoczny) lub zablokowaną tętnicą (udar niedokrwienny). Nagły brak krwi pozbawia mózg tlenu i niezbędnych składników odżywczych, powodując obumieranie tkanek w ciągu kilku minut.

Udar płata ciemieniowego występuje, gdy jedno lub więcej naczyń krwionośnych zaopatrujących płat ciemieniowy krwawi lub zostaje zablokowanych. Płat ciemieniowy otrzymuje krew z trzech źródeł: środkowej tętnicy mózgowej, przedniej tętnicy mózgowej i tylnych tętnic mózgowych.

Czynniki ryzyka udaru płata ciemieniowego nie różnią się od czynników ryzyka innych typów udarów. Obejmują one:

• Wysokie ciśnienie krwi
• Otyłość
• Wysoki cholesterol
• Cukrzyca
• Palenie papierosów
• Brak ćwiczeń fizycznych
• Intensywne spożywanie alkoholu
• Spożycie przetworzonego mięsa czerwonego
• Przebyty przemijający napad niedokrwienny (TIA)
• Historia rodzinna udaru mózgu

Diagnoza

Sprawy mogą się szybko toczyć, gdy podejrzewa się udar. W niektórych przypadkach objawy będą jawne i możesz zostać szybko pogotowia w celu wykonania badań obrazowych i innych pilnych ocen. W innych przypadkach objawy mogą być mniej charakterystyczne i wymagać połączenia testów w celu ustalenia przyczyny.

Badanie neurologiczne

Jeśli podejrzewa się udar, lekarz zazwyczaj wykonuje badanie w gabinecie zwane badaniem neurologicznym. Test ocenia reakcje motoryczne, poznawcze i wzrokowe na różne bodźce, aby sprawdzić, czy są jakieś nieprawidłowości wskazujące na udar. Badanie neurologiczne jest bezbolesne i można je wykonać prostymi narzędziami, w tym latarką i młotkiem refleksyjnym.

Do objawów diagnostycznych wskazujących na udar płata ciemieniowego należą:

• Problemy z łączeniem słów lub sylab
• Zachowuje się tak, jakby lewa strona przestrzeni nie istniała
• Utrata wzroku w tym samym dolnym kwadrancie obu oczu
• Trudności w pisaniu lub pisaniu z nadmierną siłą
• Słaba kontrola postawy, w tym tupanie stopami

Testy i laboratoria

Zostaną zlecone inne testy w celu potwierdzenia diagnozy i scharakteryzowania rodzaju udaru. Mogą to być:

• Badania krwi w celu wykrycia infekcji, nieprawidłowego poziomu cukru we krwi i szybkości krzepnięcia krwi
• Badania obrazowe, w tym tomografia komputerowa (CT) lub rezonans magnetyczny (MRI), w celu zlokalizowania i określenia przyczyny i zakresu niedrożności przepływu krwi
• USG tętnicy szyjnej, które wykorzystuje fale dźwiękowe do zlokalizowania złogów tłuszczu (blaszek) w tętnicy szyjnej szyi
• Echokardiogram, który również wykorzystuje fale dźwiękowe do ustalenia, gdzie w sercu płytka mogła oderwać się i dotrzeć do mózgu

Leczenie

Najskuteczniejszą formą leczenia jest wczesne złapanie udaru. Pierwszym działaniem w sytuacji awaryjnej jest przywrócenie dopływu krwi do mózgu i / lub ograniczenie wszelkich szkód spowodowanych nagłym brakiem natlenionej krwi.

W zależności od rodzaju udaru można podać preparat rozrzedzający krew zwany tkankowym aktywatorem plazminogenu (TPA), aby poprawić przepływ krwi do mózgu. Inny środek rozrzedzający krew, zwany heparyną, może być stosowany w przypadkach udaru niedokrwiennego, jeśli wylew krwi do mózgu został definitywnie wykluczony.

Ciśnienie krwi, poziom glukozy we krwi, płyny i elektrolity również zostaną opanowane, aby dać mózgowi najlepszą szansę na powrót do zdrowia.

Operacja

Jeśli udarowi niedokrwiennemu w korze mózgowej (znanemu jako udar korowy) towarzyszy silny obrzęk (obrzęk mózgu), można przeprowadzić operację zwaną kraniotomią, aby zmniejszyć ciśnienie i zmniejszyć ryzyko uszkodzenia mózgu. Polega na tymczasowym usunięciu części czaszki, aż do ustąpienia obrzęku mózgu.

W przypadku ciężkiego udaru krwotocznego można przeprowadzić ewakuację krwiaka w celu chirurgicznego usunięcia nagromadzonej krwi w mózgu (krwiak ciemieniowy).

Poprawa

W następstwie udaru większość ludzi przejdzie fizjoterapię i terapię zajęciową, aby pomóc przywrócić funkcje i nauczyć się strategii adaptacyjnych do wykonywania codziennych zadań.

Biorąc pod uwagę, że zaburzenia mowy i języka są częstymi konsekwencjami udaru płata ciemieniowego, można zalecić intensywną, ciągłą terapię logopedyczną.

Badania sugerują, że do przezwyciężenia afazji i innych patologii mowy może być potrzebne co najmniej 90 godzin terapii mowy; cokolwiek krótsze niż 44 godziny może nie być korzystne.

Korona

Gniew, smutek, lęk i depresja to typowe reakcje na udar. W przypadku udaru płata ciemieniowego emocje te mogą zostać wzmocnione, biorąc pod uwagę dezorientujący charakter objawów. Upośledzenie komunikacji połączone z utratą orientacji przestrzennej może utrudniać interakcję z innymi lub radzenie sobie z rygorami codziennego życia.

W ramach działań rehabilitacyjnych można zwrócić się do specjalisty zdrowia psychicznego, aby zająć się problemami psychologicznymi i psychiatrycznymi obok problemów fizycznych.

Leczenie może obejmować poradnictwo indywidualne lub grupowe, aby lepiej radzić sobie z żalem, złością i poczuciem własnej wartości, a także ze zmianami osobowości lub zachowania. Grupy wsparcia i poradnictwo rodzinne również mogą być niezwykle korzystne.

Zmęczenie, powszechny i ​​niepokojący aspekt powrotu do zdrowia po udarze, zwykle ustępuje po połączeniu psychoterapii i stopniowanych ćwiczeń (w których intensywność i czas trwania ćwiczeń są stopniowo zwiększane).

Leki przeciwdepresyjne lub stymulanty ośrodkowego układu nerwowego, takie jak Vyvanse (lisdexamfetamine) lub Adderall (amfetamina i dekstroamfetamina), mogą być również stosowane w celu poprawy nastroju i poziomu energii.

Słowo od Verywell

Opieka nad osobą, która przeszła udar płata ciemieniowego, może być trudna. Utrata czucia może spowodować obrażenia, jeśli ukochana osoba nagle nie będzie w stanie koordynować ruchów lub oceniać odległości podczas sięgania lub chodzenia. Ponadto osoby z zaniedbaniami przestrzennymi, hemiagnozją lub asomatognozją są często mniej świadome swojego otoczenia i nie mogą w pełni uczestniczyć w rehabilitacji i fizjoterapii.

Aby przetrwać ten trudny czas, należy szukać jak największego wsparcia od pracowników służby zdrowia, rodzin i grup wsparcia dla opiekunów.