Duszność to termin medyczny używany do opisania duszności, objawu uważanego za kluczowy dla wszystkich postaci przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), w tym rozedmy i przewlekłego zapalenia oskrzeli.
Ponieważ POChP ma charakter postępujący i nieodwracalny, nasilenie duszności odgrywa kluczową rolę w określaniu stopnia zaawansowania choroby i odpowiedniego leczenia.
Universal Images Group / Getty ImagesWyzwania w diagnostyce
Z klinicznego punktu widzenia wyzwaniem związanym z rozpoznaniem duszności jest to, że jest ona bardzo subiektywna. Podczas gdy badania spirometryczne (mierzące pojemność płuc) i pulsoksymetryczne (mierzące poziom tlenu we krwi) mogą wykazać, że dwie osoby mają ten sam poziom upośledzenia oddechu, jedna może czuć się całkowicie zdyszana po wysiłku, podczas gdy druga może czuć się dobrze.
Ostatecznie osobapostrzeganieduszności jest ważna, ponieważ pomaga upewnić się, że dana osoba nie jest ani niedostatecznie leczona, ani nadmiernie leczona, oraz że przepisana terapia, jeśli zajdzie taka potrzeba, poprawi jakość życia osoby, a nie ją z niej usunie.
W tym celu pulmonolodzy wykorzystają narzędzie zwane zmodyfikowaną skalą duszności Medical Research Council (mMRC), aby ustalić, w jakim stopniu duszność danej osoby powoduje niepełnosprawność w świecie rzeczywistym.
Jak przeprowadzana jest ocena
Proces pomiaru duszności jest podobny do testów stosowanych do pomiaru odczuwania bólu u osób z bólem przewlekłym. Zamiast definiować duszność w kategoriach pojemności płuc, skala mMRC ocenia odczuwanie duszności tak, jak ją postrzega dana osoba.
Nasilenie duszności ocenia się w skali od 0 do 4, której wartość będzie kierować zarówno rozpoznaniem, jak i planem leczenia.
Rola skali duszności MMRC
Skala duszności mMRC okazała się przydatna w dziedzinie pulmonologii, ponieważ zapewnia lekarzom i badaczom środki do:
- Indywidualnie oceniaj skuteczność leczenia
- Porównaj skuteczność leczenia w populacji
- Przewiduj czasy i wskaźniki przeżycia
Z klinicznego punktu widzenia skala mMRC dość dobrze koreluje z takimi obiektywnymi pomiarami, jak testy czynnościowe płuc i testy chodu. Ponadto wartości są zwykle stabilne w czasie, co oznacza, że są znacznie mniej podatne na subiektywną zmienność, jaką można by przypuszczać.
Korzystanie z indeksu BODE do przewidywania przeżycia
Skala duszności mMRC służy do obliczania wskaźnika BODE, narzędzia, które pomaga oszacować czas przeżycia osób żyjących z POChP.
Indeks BODE składa się ze wskaźnika masy ciała („B”), niedrożności dróg oddechowych („O”), duszności („D”) i tolerancji wysiłku („E”). Każdy z tych składników jest oceniany w skali od 0 do 1 lub od 0 do 3, których liczby są następnie zestawiane w tabeli, aby uzyskać ostateczną wartość.
Ostateczna wartość - od zaledwie 0 do nawet 10 - dostarcza lekarzom procent prawdopodobieństwa przeżycia danej osoby przez cztery lata. Ostateczna tabela BODE jest opisana w następujący sposób:
- 0 do 2 punktów: 80 procent szans na przeżycie
- 3 do 4 punktów: 67 procent szans na przeżycie
- 5 na 6 punktów: 57 procent szans na przeżycie
- 7 do 10 punktów: 18 procent szans na przeżycie
Wartości BODE, duże czy małe, nie są utrwalone w kamieniu. Zmiany stylu życia i lepsze przestrzeganie zaleceń terapeutycznych mogą poprawić długoterminowe wyniki, czasami radykalnie. Obejmują one takie rzeczy, jak rzucenie palenia, poprawa diety i odpowiednie ćwiczenia fizyczne poprawiające wydolność oddechową.
Ostatecznie liczby są po prostu migawką aktualnego stanu zdrowia, a nie prognozą twojej śmiertelności. Ostatecznie wybory stylu życia, których dokonujesz, mogą odgrywać znaczącą rolę w określaniu, czy szanse są przeciwko Tobie, czy na Twoją korzyść.