Skolioza to nieprawidłowa krzywizna kręgosłupa w kształcie litery C lub S, która jest zwykle diagnozowana w dzieciństwie lub we wczesnym okresie dojrzewania. Oprócz nierównej talii i / lub jednego ramienia, które wydaje się wyższe niż inne, osoba ze skoliozą może wyglądać tak, jakby przechylała się w jedną stronę. Rzadko ciężkie przypadki skoliozy mogą powodować deformację żeber i problemy z oddychaniem. W większości przypadków skolioza jest trwała bez interwencji medycznej, chociaż leczenie nie zawsze jest konieczne.
Verywell / Gary FersterAnatomia kręgosłupa
Kręgosłup można podzielić na trzy główne części - szyję (kręgosłup szyjny), klatkę piersiową i środkową część pleców (kręgosłup piersiowy) oraz dolną część pleców (kręgosłup lędźwiowy). Kręgi to kości, które tworzą twój kręgosłup i są ułożone jeden na drugim jak bloki.
Patrząc na kręgosłup od tyłu, kręgi zwykle tworzą linię prostą. Jednak w przypadku skoliozy kręgi wyginają się w jedną stronę i obracają się lub skręcają, powodując, że biodra lub ramiona wydają się krzywe i nierówne.
Chociaż skolioza może wystąpić w dowolnej części kręgosłupa, najczęściej dotyczy to kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego. Zazwyczaj tworzy się boczna skrzywienie lub kształt litery „C” w odcinku piersiowym lub lędźwiowym kręgosłupa. Rzadziej kręgosłup może się dwukrotnie zakrzywić (raz w szyi i raz w dolnej części pleców) i utworzyć kształt litery „S”.
Objawy skoliozy
Oto niektóre z najczęstszych objawów skoliozy:
- Nierówne ramiona, ramiona, klatki piersiowej i / lub biodra (co oznacza, że jedno jest wyższe od drugiego)
- Łopatka, która wystaje bardziej niż druga
- Ciało może wydawać się przechylone w jedną stronę
- Głowa może nie wydawać się wyśrodkowana tuż nad miednicą
Jeśli skolioza postępuje, deformacja kręgosłupa może naciskać na sąsiednie nerwy, prowadząc do osłabienia, drętwienia i wrażeń przypominających porażenie prądem elektrycznym w nogach. Mogą również wystąpić nieprawidłowości w chodzeniu lub postawie. Rzadko, jeśli płuca nie są w stanie rozszerzyć się z powodu deformacji klatki piersiowej, mogą wystąpić problemy z oddychaniem.
Skolioza na ogół nie powoduje silnego bólu pleców. Jeśli występuje, uzasadniona jest ocena pod kątem alternatywnej diagnozy.
Przyczyny
Eksperci na ogół dzielą przyczyny skoliozy na trzy główne kategorie ze względu na ich przyczyny - idiopatyczne, wrodzone i nerwowo-mięśniowe.
Skolioza idiopatyczna
Skolioza idiopatyczna jest najczęstszą formą skoliozy; stanowi około 85% przypadkówidiopatycznyoznacza po prostu, że dokładna przyczyna nie jest znana, chociaż eksperci uważają, że w niektórych przypadkach genetyka może odgrywać rolę.
Skolioza idiopatyczna jest dalej klasyfikowana według grup wiekowych:
- Niemowlę (od urodzenia do 2 lat)
- Nieletni (od 3 do 9 lat)
- Nastolatek (10 lat lub starszy): jest to najczęstszy rodzaj skoliozy. Występuje podczas zrywu wzrostu w okresie dojrzewania.
- Dorośli: progresja młodzieńczej skoliozy idiopatycznej
Wrodzona skolioza
Wrodzona skolioza występuje rzadko i jest wynikiem nieprawidłowego rozwoju kręgów. Na przykład jeden lub więcej kręgów może nie uformować się lub może nie uformować się normalnie.
Wrodzona skolioza oznacza, że w chwili urodzenia występuje nieprawidłowość kostna. Jednak faktyczna boczna krzywizna kręgosłupa (skolioza) może rozwinąć się dopiero w późniejszym okresie życia.
Chociaż wrodzona skolioza może wystąpić sama, czasami wiąże się z innymi problemami zdrowotnymi, takimi jak problemy z pęcherzem, nerkami lub układem nerwowym.
Przykłady takich zespołów obejmują:
- zespół Marfana
- Zespół Ehlersa-Danlosa
- Osteochondrodystrofia (karłowatość)
- Nerwiakowłókniakowatość typu 1
Skolioza nerwowo-mięśniowa
Skolioza nerwowo-mięśniowa rozwija się w wyniku zaburzeń układu nerwowego lub mięśniowego. Skrzywienie kręgosłupa występuje, ponieważ różne nerwy i mięśnie nie są w stanie utrzymać prawidłowego ustawienia kręgosłupa.
Przykłady typowych stanów związanych ze skoliozą nerwowo-mięśniową obejmują:
- Porażenie mózgowe
- Rozszczep kręgosłupa
- Uraz rdzenia kręgowego
Inny
Oprócz skoliozy idiopatycznej, wrodzonej i nerwowo-mięśniowej istnieją dwie dodatkowe kategorie, do których może pasować skolioza:
- Skolioza zwyrodnieniowa występuje najczęściej u osób w wieku 65 lat lub starszych i występuje w wyniku zwyrodnienia („zużycia”) stawów i dysków kręgosłupa. Ten typ skoliozy występuje najczęściej w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (dolna część pleców) i może wiązać się z bólem pleców i objawami nerwowymi, takimi jak mrowienie i / lub drętwienie.
- Skolioza czynnościowa występuje, gdy występuje problem z inną częścią ciała, która powoduje, że kręgosłup wygląda na skrzywiony, mimo że strukturalnie jest to normalne. Na przykład różnica w długości nóg może sprawić, że kręgosłup będzie wyglądał na skrzywiony, podobnie jak skurcze mięśni i stany zapalne wywołane zapaleniem wyrostka robaczkowego lub zapaleniem płuc.
W przypadku skoliozy funkcjonalnej, po naprawieniu podstawowego problemu, krzywa zniknie. Innymi słowy, ponieważ kręgosłup jest normalny, żadne specjalne leczenie kręgosłupa nie jest potrzebne.
Diagnoza
Jeśli podejrzewasz, że Ty lub Twoje dziecko masz skoliozę, umów się na wizytę u lekarza pierwszego kontaktu. Możesz zostać skierowany do lekarza specjalizującego się w chorobach kręgosłupa, takiego jak ortopeda lub fizjoterapeuta.
Rozpoznanie skoliozy zazwyczaj opiera się na historii medycznej, badaniu fizykalnym i co najmniej jednym badaniu obrazowym.
Historia medyczna
Podczas wywiadu lekarz zapyta o Twoją historię choroby, historię rodzinną oraz kiedy po raz pierwszy zauważyłeś problemy z kręgosłupem (lub Twojego dziecka). Zapytają również o objawy, w tym o to, czy powodują stres emocjonalny i / lub wpływają na codzienne czynności.
Badanie lekarskie
Podczas badania fizykalnego lekarz dokładnie obejrzy kręgosłup, aby ustalić, czy występuje skrzywienie boczne, co oznacza, że kręgosłup wygina się lub wygina na boki. Może to być oczywiste obserwując asymetrię bioder lub ramion.
Oprócz skrzywienia bocznego lekarz będzie szukał również deformacji kręgosłupa rotacyjnego lub skręcającego, która występuje również w skoliozie (choć często jest bardziej subtelna).
W tym celu lekarz przeprowadzi próbę zgięcia Adama do przodu, podczas której obserwuje się Cię od tyłu, pochylając się do przodu w talii, aż kręgosłup jest równoległy do podłogi. Wynik testu jest pozytywny, jeśli występuje asymetria, na przykład gdy żebro wystaje z jednej strony ciała (tak zwany „garb żebrowy”).
Kolejnym krokiem, po zbadaniu kręgosłupa, jest użycie narzędzia zwanego skoliometrem do określenia kąta obrotu tułowia (ATR). Kiedy jesteś w tej samej zgiętej pozycji, skoliometr przesuwa się wzdłuż kręgosłupa od góry do dołu. Jeśli pomiar skoliometru wynosi 10 stopni lub więcej, wymagane jest badanie obrazowe.
Niewielki stopień bocznego skrzywienia kręgosłupa niekoniecznie jest nieprawidłowy. W rzeczywistości boczna skrzywienie kręgosłupa poniżej 10 stopni mieści się w granicach normy.
Testy obrazowania
Do zdiagnozowania skoliozy można zastosować różne testy obrazowe. Lekarze prawie zawsze rozpoczynają od zdjęcia rentgenowskiego, na którym obliczany jest kąt Cobba - miara krzywizny kręgosłupa. Aby zdiagnozować skoliozę, konieczne jest ustawienie kąta Cobba co najmniej 10 stopni.
Oprócz pomiaru kąta Cobba, badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny (MRI) kręgosłupa, mogą być wykorzystywane do lepszej wizualizacji skrzywienia kręgosłupa i do diagnozowania określonego typu skoliozy, takiego jak skolioza zwyrodnieniowa.
Dzieci ze skoliozą wrodzoną mogą mieć zwiększone ryzyko wystąpienia innych nieprawidłowości w układzie organizmu. Z tego powodu inne badania obrazowe - takie jak USG nerek lub pęcherza (zwane USG nerek) lub serca (zwane echokardiogramem) - mogą być zalecane.
Leczenie
Leczenie skoliozy to temat, który od wielu lat jest przedmiotem wielkiej debaty. W związku z tym niestety nie ma ostatecznego sposobu postępowania we wszystkich przypadkach.
Ponadto leczenie skoliozy naprawdę różni się w zależności od osoby, w zależności od takich czynników, jak wiek, nasilenie krzywej, prawdopodobieństwo pogorszenia krzywizny oraz wpływ, jaki stan ma na jakość życia i codzienne funkcjonowanie danej osoby.
Na przykład łagodna skolioza na ogół nie wymaga leczenia. Jednak skolioza, która powoduje problemy z oddychaniem, tak.
To powiedziawszy, trzy główne opcje leczenia skoliozy to obserwacja, usztywnienie i operacja.
Obserwacja
Pacjenci są obserwowani, gdy skrzywienie kręgosłupa jest minimalne. Odcięcie jest dyskusyjne, ale w zależności od wieku pacjenta, etapu rozwoju szkieletu i objawów, wynosi od 20 do 30 stopni skrzywienia.
W tym okresie zwykle stosuje się bardziej agresywne leczenie skoliozy. Podczas obserwacji pacjenci są odwiedzani przez specjalistę od kręgosłupa mniej więcej co sześć miesięcy, aż do osiągnięcia dojrzałości szkieletowej.
Orzeźwiający
Aparat ortodontyczny może pomóc kontrolować wszelkie pogorszenie krzywizny kręgosłupa, ale niewiele robi, aby skorygować istniejącą deformację. Orteza jest najskuteczniejsza w leczeniu skoliozy, gdy jest stosowana u dzieci, które szybko rosną i mają pogarszające się krzywe skoliozy.
Operacja
Chirurgia jest często najlepszą opcją w przypadku cięższych krzywizn. W zależności od miejsca krzywizny, stopnia skrzywienia, specyficznych objawów pacjenta oraz rodzaju skoliozy można wykonać różne zabiegi operacyjne:
- Fuzja kręgosłupa to zabieg, w którym chirurg łączy kręgi w bardziej normalnej anatomicznej pozycji.
- Mikrodekompresja to minimalnie inwazyjna procedura, która pomaga złagodzić nacisk na nerwy. Ponieważ ta procedura może pogorszyć krzywiznę, zwłaszcza jeśli przystępujesz do zabiegu z krzywizną większą niż 30 stopni, ten rodzaj operacji jest zwykle wykonywany tylko na jednym poziomie kręgosłupa, a nie na wielu poziomach.
- Stabilizacja chirurgiczna polega na użyciu różnych narzędzi - śrub, drutów, haków kotwiących i prętów - w celu ustabilizowania kręgosłupa, tak aby mógł się zatopić we właściwej pozycji.
- Osteotomia polega na usunięciu i ponownym ustawieniu kręgów, aby umożliwić prawidłowe ustawienie kręgosłupa.
W przypadku wrodzonej skoliozy chirurg może zalecić rodzaj operacji, w której pręty wzrostu są przymocowane do kręgosłupa powyżej i poniżej krzywizny. Te pręty wzrostu korygują kręgosłup w miarę jego wzrostu.
Inne opcje leczenia
Badania mają na celu zbadanie skuteczności wielu innych metod leczenia skoliozy, w tym stymulacji elektrycznej, zabiegów chiropraktycznych i fizjoterapii, jednak jury nadal nie bierze udziału w tych terapiach, ponieważ brakuje badań potwierdzających ich skuteczność.
To powiedziawszy, w przypadku indywidualnych pacjentów jedna lub więcej z tych terapii może przynieść pewną ulgę.
Słowo od Verywell
Chociaż może wydawać się niepokojące usłyszenie, że kręgosłup Twojego dziecka ma krzywiznę na boki, ważne jest, aby pamiętać, że nie każda osoba ze skoliozą wymaga leczenia. Co więcej, skolioza nie jest czymś, czemu można zapobiec. Na przykład nie jest to spowodowane noszeniem ciężkiego plecaka lub utrzymywaniem złej postawy.
Skolioza nie powinna ograniczać twoich planów życiowych, w tym uprawiania sportu, ćwiczeń lub zajścia w ciążę. Porozmawiaj z lekarzem na temat objawów i ich wpływu na Twoje życie.
