Bisfosfoniany, grupa leków dobrze znanych z zapobiegania i leczenia osteoporozy, są również stosowane w leczeniu raka. Ogólnie są one stosowane w leczeniu bólu kości związanego z rakiem i hiperkalcemii. W szczególności w raku piersi bisfosfoniany są stosowane przede wszystkim w celu zmniejszenia ryzyka złamań i osteoporozy u kobiet po menopauzie. Jednak badania sugerują, że te leki mogą oferować dodatkową korzyść w zapobieganiu nawrotom przerzutowego raka piersi w kości.
Echo / Getty ImagesIstnieją nawet dowody na to, że bisfosfoniany mogą wydłużać czas przeżycia u kobiet przed i po menopauzie z rakiem piersi we wczesnym stadium. Jednak nie wszystkie kobiety odniosą korzyści z leczenia.
Spośród dostępnych bisfosfonianów tylko dwa są specjalnie stosowane do ochrony kości u kobiet z rakiem piersi:
- Bonefos (kwas klodronowy), przyjmowany doustnie
- Zometa (kwas zoledronowy), dostarczana we wstrzyknięciu
Tylko Zometa jest zatwierdzona do użytku przez Amerykańską Agencję ds.Żywności i Leków (FDA). Bonefos jest licencjonowany w Kanadzie i Europie, ale jego zatwierdzenie przez FDA pozostaje w toku.
Pomimo różnic w dostępności, Bonefos i Zometa są zatwierdzone do stosowania w raku piersi we wspólnych wytycznych wydanych przez American Society of Clinical Oncologists (ASCO) i Cancer Care Ontario (CCO).
Jak oni pracują
Jako klasa leków, bisfosfoniany są zdolne do spowolnienia lub zapobiegania osteoporozie poprzez wyzwalanie śmierci komórek w osteoklastach. Są to naturalnie występujące komórki odpowiedzialne za rozkładanie kości, aby osteoblasty mogły je odbudować. Zmniejszając liczbę osteoklastów, bisfosfoniany mogą znacznie spowolnić utratę masy kostnej u kobiet po menopauzie ze skłonnością do osteoporozy.
W kontekście raka piersi Bonefos i Zometa są stosowane w terapii uzupełniającej u kobiet z rakiem piersi z obecnością receptorów estrogenowych (rodzaj raka piersi, na którego wzrost wpływa estrogen). Terapie uzupełniające są stosowane w celu zapobiegania nawrotom raka.
Kobiet po menopauzie
Bonefos i Zometa są ważne dla kobiet po menopauzie z rakiem piersi, u których ryzyko osteoporozy jest wysokie. Oprócz związanego z wiekiem ryzyka osteoporozy, które wzrasta u kobiet po 50 roku życia, chemioterapia i radioterapia mogą przyspieszyć utratę masy kostnej. Nawet inhibitory aromatazy stosowane w terapii uzupełniającej mogą przyczyniać się do tej utraty.
Oprócz działania ochronnego na kości, Bonefos i Zometa wydają się mieć właściwości przeciwnowotworowe. Chociaż dokładny mechanizm działania nie jest znany, badania w probówkach wykazały, że bisfosfoniany zapobiegają adhezji komórek rakowych do normalnych komórek i mogą powodować śmierć komórek w niektórych typach raka piersi.
Większość dowodów potwierdzających ich stosowanie opiera się na badaniach klinicznych na ludziach. Pomiędzy nimi:
- Badanie z 2011 r. Opublikowane wRak piersipodali, że Zometa stosowana w terapii uzupełniającej, z tamoksyfenem lub Arimidexem (anastrozolem), zwiększyła czas przeżycia o około 20% do 30% w porównaniu z samym tamoksyfenem lub samym Arimidexem.
- Badanie 2018 wJournal of Clinical Oncologydoszli do wniosku, że Bonefos i Zometa poprawiły czas przeżycia o 30 procent. Co więcej, zmiana z jednego leku na drugi wydawała się skuteczna w przypadku nagłej progresji przerzutów do kości.
- Przegląd badań z 2015 r. WLancetpodali, że Bonefos i Zometa zmniejszyły ryzyko nawrotu przerzutów do kości o 28%, a śmiertelność z powodu raka piersi o 18%.
We wszystkich wymienionych badaniach korzyści ograniczały się do kobiet po menopauzie. wLancetw szczególności korzyści dla kobiet w wieku przedmenopauzalnym uznano za „mające jedynie znaczenie graniczne”.
Kobiety przed menopauzą
Nie oznacza to, że Bonefos i Zometa nie przynoszą żadnych korzyści kobietom przed menopauzą. Chociaż badania są sprzeczne, kilka sugeruje, że długotrwałe stosowanie bisfosfonianów może być korzystne dla kobiet z rakiem piersi, niezależnie od stanu menstruacji. Sugeruje to, że czas trwania leczenia może odgrywać równie ważną rolę, jak sam lek.
Spośród nich badanie przeprowadzone w 2018 roku na University of Washington wykazało, że długotrwałe stosowanie bisfosfonianów (średnio 11,8 lat) zmniejszyło ryzyko nawrotu przerzutów do kości i raka piersi o około 35 procent zarówno u kobiet przed menopauzą, jak i po menopauzie. Jeśli już, kobiety przed menopauzą radziły sobie nieco lepiej (chociaż liczba kobiet przed menopauzą w badaniu była stosunkowo niewielka).
Ponadto długotrwałe stosowanie bisfosfonianów zmniejszyło ryzyko zgonu z powodu raka piersi o około 60%.
Podobnie jak w przypadku innych badań dotyczących stosowania bisfosfonianów w raku piersi, korzyści wydają się ograniczone do nowotworów we wczesnym stadium (od 0 do 3a). Kobiety z zaawansowanym rakiem generalnie mają się gorzej.
Kto może je wziąć
W czerwcu 2017 roku ASCO i CCO wspólnie zaleciły rozważenie stosowania Bonefos i Zometa w leczeniu uzupełniającym u kobiet po menopauzie z rakiem piersi. (W Stanach Zjednoczonych zalecenie jest ograniczone faktem, że obecnie tylko Zometa jest zatwierdzona przez FDA).
Bonefos i Zometa są zalecane w leczeniu uzupełniającym wczesnego stadium raka piersi z obecnością receptorów estrogenowych. Trwają badania nad tym, czy leki mogą być przydatne u kobiet z rakiem piersi bez receptorów estrogenowych.
Aby ustalić status twojego receptora, próbka komórek nowotworowych musiałaby zostać pobrana przez biopsję lub operację.
Bonefos i Zometa należy stosować wyłącznie u kobiet po menopauzie w momencie rozpoznania lub w okresie przedmenopauzalnym, które otrzymały terapię supresyjną jajników w celu powstrzymania produkcji estrogenu przez jajniki.
Dawkowanie
Zometa jest uważana za opcję pierwszej linii w Stanach Zjednoczonych, biorąc pod uwagę jej dostępność na rynku. Zgodnie z wytycznymi ASCO / CCO leki powinny być dawkowane w następujący sposób:
- Zometa jest podawana w 4-miligramowym (mg) wlewie dożylnym (IV) co sześć miesięcy przez trzy do pięciu lat kobietom z rakiem piersi we wczesnym stadium.
- Bonefos jest dostarczany w tabletkach doustnych 1600 mg, przyjmowanych raz dziennie z posiłkiem lub bez posiłku przez dwa do trzech lat.
Trwają badania mające na celu określenie korzyści i zagrożeń związanych z długotrwałym stosowaniem bisfosfonianów.
Poradnik do dyskusji dla lekarzy zajmujących się rakiem piersi
Pobierz nasz przewodnik do wydrukowania na kolejną wizytę u lekarza, który pomoże Ci zadać właściwe pytania.
ściągnij PDF Wyślij przewodnik e-mailemWyślij do siebie lub ukochanej osoby.
Zapisz sięTen przewodnik dyskusyjny lekarza został wysłany na adres {{form.email}}.
Wystąpił błąd. Proszę spróbuj ponownie.
Skutki uboczne
Skutki uboczne są częste w przypadku Zometa. Te, które występują u ponad 10 procent użytkowników, to:
- Nudności
- Zmęczenie
- Zaparcie
- Kaszel
- Gorączka
- Ból kości
- Duszność
- Niepokój
- Dezorientacja
- Podniecenie
- Grzybica jamy ustnej
- Zakażenie dróg moczowych.
Częste są również objawy grypopodobne utrzymujące się przez kilka dni po wlewie dożylnym.
Skutki uboczne Bonefos (występujące u co najmniej 1 procenta użytkowników) obejmują zgagę, niestrawność, biegunkę, nudności, utratę apetytu, ból brzucha i wymioty.
Alergia na leki na bisfosfoniany występuje rzadko, ale może obejmować wysypkę, swędzenie i duszność. Rzadko zgłaszano anafilaksję, poważną alergię obejmującą całe ciało, w przypadku stosowania leku Zometa lub Bonefos.
Niewydolność nerek
Bisfosfoniany są usuwane z organizmu przez nerki. Długotrwałe stosowanie może potencjalnie upośledzać czynność nerek i prowadzić do niewydolności nerek i dializy. Podczas gdy osoby z podstawową chorobą nerek są najbardziej zagrożone, stwierdzono, że niewydolność nerek występuje u osób z prawidłową wyjściową czynnością nerek.
Badania sugerują, że osobom z obniżoną czynnością nerek, definiowaną jako współczynnik przesączania kłębuszkowego poniżej 60 ml / min lub kreatyninę w surowicy poniżej 45 mg / dl, należy podawać niższą dawkę bisfosfonianów.
Niezależnie od wyjściowej czynności nerek, zdecydowanie zaleca się rutynowe monitorowanie w celu uniknięcia poważnych, a czasami nieodwracalnych uszkodzeń nerek. W rzadkich przypadkach niewydolność nerek występowała już po jednej dożylnej infuzji leku Zometa.
Ryzyko jest prawie całkowicie związane z bisfosfonianami do wstrzykiwań. Doustne bisfosfoniany mogą powodować upośledzenie, ale rzadko na tyle, aby wymagać dostosowania dawki lub przerwania leczenia.
Martwica kości szczęki
Niezbyt częstym, ale poważnym działaniem niepożądanym związanym ze stosowaniem bisfosforanów jest martwica kości szczęki (ONJ). Odnosi się to do zniszczenia kości w żuchwie (żuchwa) lub szczęce (szczęka górna). Poważne przypadki mogą wymagać chirurgicznego usunięcia uszkodzonej kości i szpiku.
ONJ może dotyczyć do 2 procent użytkowników bisfosfonianów. Zdecydowana większość rozwija się po inwazyjnym zabiegu stomatologicznym, takim jak ekstrakcja zęba. Zaawansowany rak piersi, zły stan zdrowia jamy ustnej i jednoczesne stosowanie chemioterapii lub kortykosteroidów może również przyczyniać się do ryzyka.
ONJ występuje znacznie częściej w przypadku bisfosfonianów do wstrzykiwań, takich jak Zometa, niż w przypadku doustnych.
Przed rozpoczęciem stosowania leku Zometa lub Bonefos zaplanuj badanie dentystyczne, aby sprawdzić, czy nie ma chorób dziąseł. Jeśli potrzebujesz inwazyjnego zabiegu stomatologicznego, zrób to przed rozpoczęciem leczenia bisfosfonianami.
Interakcje
Bisfosfoniany mogą wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, szczególnie tymi, które wpływają na poziom wapnia we krwi. Pomiędzy nimi:
- Antybiotyki aminoglikozydowe, takie jak streptomycyna i neomycyna, należy stosować ostrożnie podczas przyjmowania bisfosfonianów, ponieważ mogą one dodatkowo obniżać poziom wapnia.
- Diuretyki pętlowe, takie jak Lasix (furosemid) i Demadex (torsemid), mogą również powodować poważny spadek poziomu wapnia, znany jako hipokalcemia.
- Leki nefrotoksyczne (toksyczne dla nerek) mogą nasilać toksyczne działanie bisfosfonianów na nerki. Lista leków jest obszerna.
Aby uniknąć interakcji, porozmawiaj ze swoim onkologiem o bezpieczeństwie obecnych leków, zarówno farmaceutycznych, niefarmaceutycznych, jak i tradycyjnych.
Przeciwwskazania
Jedynym bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania preparatu Zometa lub Bonefos jest znana alergia na którykolwiek składnik leku.
Mając to na uwadze, nie zaleca się stosowania bisfosfonianów u osób z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek. Osoby poważnie upośledzone powinny być leczone tylko wtedy, gdy korzyści przewyższają ryzyko. Mimo to krótkoterminowe konsekwencje mogą być niezwykle poważne.
Należy zachować szczególną ostrożność podczas stosowania bisfosfonianów w okresie ciąży.W szczególności lek Zometa jest klasyfikowany jako lek w ciąży kategorii D, co oznacza, że istnieją dowody na uszkodzenie płodu w badaniach na zwierzętach (głównie związane z wadami rozwojowymi kości). Chociaż bisfosfoniany nie są przeciwwskazane w ciąży, należy je stosować tylko po dokładnej konsultacji z doświadczonym klinicystą.