Xeljanz (tofacitinib) to pierwszy produkt należący do klasy leków zwanych inhibitorami kinazy Janusa (JAK). Preparat Xeljanz został zatwierdzony do leczenia osób dorosłych z czynnym wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w czerwcu 2018 r. Wcześniej został zatwierdzony do leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów (listopad 2012 r.) I łuszczycowego zapalenia stawów (grudzień 2017 r.).
Ten lek jest lekiem doustnym w postaci tabletek. W przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego Xeljanz podaje się dwa razy na dobę w dawce 5 miligramów (mg) lub 10 mg. Xeljanz można podawać samodzielnie (tzw. Monoterapia) lub jednocześnie z innymi lekami na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, które nie hamują układu odpornościowego. Istnieje wersja tego leku o przedłużonym uwalnianiu, która została zatwierdzona do stosowania w reumatoidalnym zapaleniu stawów, ale nie we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego.
Westend61 / Getty Images
Używa
Xejianz należy do kategorii leków zwanych lekami biologicznymi. Inne leki stosowane w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, które są lekami biologicznymi lub małocząsteczkowymi, obejmują:
- Remicade (infliksymab)
- Humira (adalimumab)
- Simponi (golimumab)
- Entyvio (wedolizumab)
- Stelara (ustekinumab)
W przypadku osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, jeden z tych leków biologicznych jest obecnie zalecany w pierwszej linii (jako leczenie początkowe po rozpoznaniu).
Kontrastuje to ze stosowanym w przeszłości podejściem stopniowym, w którym leki biologiczne były stosowane dopiero wtedy, gdy inne kategorie leków zawiodły lub stały się nieskuteczne. Powodem tego jest to, że leki biologiczne z większym prawdopodobieństwem wywołują remisję choroby i zmniejszają potrzebę operacji.
Remicade lub Entyvio są często używane jako pierwsze, ale jeśli dana osoba nie odpowiada, wytyczne 2020 zalecają użycie Xeljanz lub Stelara (zamiast Entyvio lub Humira).
W przypadku wystąpienia remisji zaleca się kontynuowanie leku Xeljanz w ramach leczenia podtrzymującego (leków nie należy przerywać).
Lek Xeljanz można stosować z dodatkiem leku immunomodulującego lub bez niego.
Jak działa Xeljanz
JAK to enzymy wewnątrzkomórkowe występujące w wielu komórkach organizmu, w tym w kościach i stawach. Przekazują sygnały, które odgrywają rolę w aktywacji odpowiedzi immunologicznej organizmu. Xeljanz hamuje JAK-1 i JAK-3, które z kolei blokują kilka typów interleukin, które są odpowiedzialne za aktywację limfocytów T i B.
Uważa się, że hamując JAK, a tym samym hamując łańcuch zdarzeń, które aktywują limfocyty T i B, może zatrzymać proces zapalny, który napędza niektóre stany o podłożu immunologicznym, takie jak nieswoiste zapalenie jelit (IBD).
Dawkowanie
Lek Xeljanz można podawać w leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w dawce 10 miligramów (mg) dwa razy dziennie przez osiem tygodni, w tzw. Fazie indukcji. Po ośmiu tygodniach dawkę tę można kontynuować lub zmienić na dawkę 5 mg dwa razy dziennie. Lek Xeljanz można przyjmować z jedzeniem lub bez.
Leku Xeljanz nie należy przyjmować jednocześnie z lekami obniżającymi odporność lub lekami biologicznymi. Leki immunosupresyjne podawane w leczeniu wrzodziejącego zapalenia jelita grubego mogą obejmować imuran (azatioprynę) i cyklosporynę. Leki biologiczne zatwierdzone do leczenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego obejmują Entyvio (wedolizumab), Humira (adalimumab), Remicade (infliksymab) i Simponi (golimumab).
Pomoc finansowa
Nie ma dostępnej ogólnej formy Xeljanz. Dla niektórych pacjentów dostępne jest jednak wsparcie finansowe firmy Pfizer, producenta leku Xeljanz. Dowiedz się więcej o tym programie, dzwoniąc pod numer 1-844-XELJANZ (1-844-935-5269) lub przez ich witrynę internetową.
Skutki uboczne i szczególne obawy
Zgodnie z zaleceniami firmy Xeljanz, należy zachować ostrożność przepisując ten lek każdemu, kto:
- Obecnie ma poważną infekcję
- Istnieje ryzyko perforacji jelit
- Ma niską liczbę neutrofili lub limfocytów, oba typy białych krwinek
- Ma niski poziom hemoglobiny (poniżej 9 g / dl)
Z wyników badań klinicznych u pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, którzy otrzymywali 10 mg leku Xeljanz dwa razy na dobę, do najczęstszych działań niepożądanych i odsetka pacjentów, u których one doszły, należą:
- Przeziębienie (zapalenie błony śluzowej nosa i gardła) (14%)
- Podwyższony poziom cholesterolu (9%)
- Zwiększona aktywność fosfokinazy kreatynowej we krwi (7%)
- Wysypka (6%)
- Infekcja górnych dróg oddechowych (6%)
- Biegunka (5%)
- Półpasiec (5%)
- Zapalenie żołądka i jelit (biegunka zakaźna) (4%)
- Nudności (4%)
- Ból głowy (3%)
- Niedokrwistość (2%)
- Wysokie ciśnienie krwi (2%)
Interakcje
Interakcje z lekami mogą spowodować zwiększenie lub zmniejszenie poziomu leku Xeljanz w organizmie, potencjalnie zmieniając jego skuteczność. W przypadku leków immunosupresyjnych istnieje ryzyko, że układ odpornościowy może być zbyt osłabiony, co naraża pacjenta na ryzyko infekcji.
Xeljanz może wchodzić w interakcje z:
- Nizoral (ketokonazol): może zwiększyć dawkę leku Xeljanz w organizmie
- Diflucan (flukonazol): może zwiększyć dawkę leku Xeljanz w organizmie
- Ryfadyna (ryfampicyna): może zmniejszyć dawkę leku Xeljanz w organizmie
- Leki immunosupresyjne, takie jak Imuran (azatiopryna), Protopic (takrolimus) i Gengraf (cyklosporyna): mogą zwiększać immunosupresję
- Leki anty-TNF, takie jak Remicade (infliksymab): mogą zwiększyć supresję immunologiczną
Podczas ciąży
Xeljanz jest lekiem kategorii C w ciąży, co oznacza, że nie był szeroko badany, a oczekiwane korzyści z przyjmowania tego leku w czasie ciąży powinny przewyższać potencjalne ryzyko. Kobietom karmiącym piersią odradza się przyjmowanie leku Xeljanz, ponieważ nie ma badań pozwalających ustalić, czy lek może wpływać na dziecko karmiące piersią.
Niewielka liczba kobiet zaszła w ciążę podczas przyjmowania leku Xeljanz i chociaż nie przeprowadzono jeszcze formalnych badań na ten temat, dostępne są informacje na temat przebiegu ich ciąży. U tych kobiet nie nastąpił wzrost wad wrodzonych ani poronień.
Do czasu uzyskania większej ilości danych zaleca się kobietom unikanie zajścia w ciążę podczas przyjmowania leku Xeljanz.
Nie ma badań na mężczyznach w celu ustalenia, czy ma to wpływ na ciążę, ale u niewielkiej liczby ojców, którzy otrzymywali Xeljanz w momencie poczęcia, nie odnotowano wzrostu liczby poronień ani wad wrodzonych.
Ostrzeżenia i środki
Podobnie jak w przypadku każdego leku na nieswoiste zapalenie jelit, gastroenterolog będzie najlepszym źródłem porady i zrozumienia osobistych zagrożeń związanych z przyjmowaniem tego leku. Nie każda osoba ma taki sam poziom ryzyka wystąpienia zdarzeń niepożądanych.
W badaniach klinicznych dotyczących wrzodziejącego zapalenia jelita grubego wykazano, że niektóre z potencjalnych działań niepożądanych występowały częściej przy dawce 10 mg dwa razy na dobę w porównaniu z dawką 5 mg dwa razy na dobę.
Przewodnik po lekach Xeljanz zawiera ostrzeżenie w pudełku dotyczące ryzyka poważnych infekcji.
W ośmiotygodniowych badaniach z udziałem pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego było więcej infekcji wśród osób otrzymujących lek niż placebo. W 52-tygodniowym badaniu stwierdzono więcej infekcji, w tym półpaśca (półpasiec), w grupie Xeljanz niż w grupie placebo.
Osoby, które rozważają Xeljanz jako metodę leczenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, powinny porozmawiać ze swoim gastroenterologiem o osobistym ryzyku związanym z tego typu zakażeniami, aby spojrzeć na to z właściwej perspektywy.
Przed rozpoczęciem leczenia lekiem Xeljanz osoby z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego powinny zostać przebadane w kierunku gruźlicy. Należy również regularnie monitorować zakażenie gruźlicą, nawet jeśli wynik testu był ujemny.
Stosowanie leku Xeljanz było związane ze wzrostem poziomu cholesterolu w badaniach dotyczących wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, chociaż w mniejszym stopniu niż w badaniach dotyczących zapalenia stawów. ważna kwestia podczas przyjmowania tego leku.
W badaniach klinicznych zaobserwowano wzrost przypadków raka skóry innego niż czerniak u osób przyjmujących lek Xeljanz w porównaniu z pacjentami otrzymującymi placebo. Nie zostało to dokładnie zbadane, więc nie jest jasne, jakie ryzyko wiąże się z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego w porównaniu z lek. Wszystkie osoby z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego powinny być regularnie monitorowane pod kątem raka skóry i powinny zachować środki ostrożności przed nadmierną ekspozycją na słońce.
Skuteczność
Preparat Xeljanz badano w trzech randomizowanych, podwójnie zaślepionych, kontrolowanych placebo badaniach fazy III z udziałem osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (OCTAVE Induction 1, OCTAVE Induction 2 i OCTAVE Sustain). osoby biorące udział w badaniu doświadczyłyby remisji po wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego. O tym, czy nastąpiła remisja, decydowano za pomocą wskaźnika Mayo.
Skala Mayo jest narzędziem klinicznym używanym do ilościowego określania aktywności wrzodziejącego zapalenia jelita grubego i mierzy liczbę wypróżnień dziennie, czy występuje krwawienie, czy występuje śluz i czy lekarz powiedziałby, że choroba jest łagodna, umiarkowana, lub ciężkie po zabiegu endoskopowym. Skala wynosi od 0 do 12; w tych badaniach wynik 2 lub mniej zdefiniowanej remisji.
Indukcja OCTAVE 1
Do tego badania włączono 598 pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego. W tej grupie pacjentów do leczenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego wcześniej stosowano kortykosteroidy, imuran (azatioprynę), 6 merkaptopurynę (6 MP) lub leki biologiczne przeciwnowotworowe z czynnikiem martwicy (TNF).
Po ośmiu tygodniach remisję osiągnęło 18,5% pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego otrzymujących Xeljanz w dawce 10 mg dwa razy dziennie. Było to w porównaniu ze wskaźnikiem remisji wynoszącym 8,2% u osób, które otrzymały placebo. Jeśli chodzi o głębsze gojenie się błony śluzowej, efekt ten wykazano u 31% pacjentów otrzymujących Xeljanz w porównaniu z 16% otrzymujących placebo.
OCTAVE Indukcja 2
W badaniu tym wzięło udział 541 pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, u których choroba nie odpowiedziała na inne terapie medyczne lub leki anty-TNF. Uczestnicy otrzymywali 10 mg Xeljanz dwa razy dziennie lub placebo przez osiem tygodni.
W grupie Xeljanz było 16,6%, u których nastąpiła remisja wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, w porównaniu z 3,6% w grupie placebo. W tym badaniu 31% uczestników otrzymujących Xeljanz i 16% osób otrzymujących placebo uzyskało wygojenie błony śluzowej.
OCTAVE Sustain
W badaniu tym uczestniczyło 593 osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego. Osoby te zareagowały już na Xeljanz w fazie indukcji (osiem tygodni podawania leku w dawce 10 mg dwa razy dziennie). W tym momencie zostali zrandomizowani do kontynuowania podawania leku w dawce 10 mg dwa razy dziennie, zmiany na 5 mg dwa razy dziennie lub otrzymywania placebo.
To badanie kontynuowano przez 52 tygodnie, aby określić, jak radzili sobie pacjenci przy różnych dawkach leku Xeljanz lub placebo. Spośród osób otrzymujących 10 mg leku dwa razy dziennie, 40,6% było w remisji, w porównaniu z 34,3% w grupie 5 mg dwa razy dziennie i 11,1% w grupie placebo.
Słowo od Verywell
Nowa klasa leków do leczenia nieswoistego zapalenia jelit to ważny krok naprzód dla osób żyjących z tymi chorobami. Należy jednak pamiętać, że tylko lekarz może pomóc osobom z nieswoistym zapaleniem jelit w zrozumieniu, które metody leczenia będą odpowiednie, i spojrzeć z perspektywy na ryzyko działań niepożądanych. Przyszłość procesu leczenia nieswoistego zapalenia jelit jest silna i istnieje nadzieja, że ta nowa klasa leków będzie nadal ulepszana i pomoże większej liczbie osób z nieswoistym zapaleniem jelit osiągnąć remisję choroby.