Zator tętnicy płucnej jest częstym schorzeniem, które może mieć poważne konsekwencje. Odpowiednie leczenie, wykonane szybko, jest ważne dla optymalizacji szans na pełne wyzdrowienie. Zapewnienie odpowiedniego leczenia wymaga jak najszybszego postawienia prawidłowej diagnozy.
Mając to na uwadze, postawienie szybkiej i dokładnej prawidłowej diagnozy zatoru płucnego może być trudne. Najbardziej ostateczne testy w kierunku zatorowości płucnej mogą być czasochłonne, kosztowne i pociągają za sobą przynajmniej pewne ryzyko kliniczne. Lekarze mają tendencję do rozważania ryzyka i korzyści przed podjęciem decyzji, jaki rodzaj badania jest odpowiedni w danych okolicznościach.
Z biegiem czasu eksperci opracowali trzystopniowe podejście mające na celu szybkie wykluczenie lub zdiagnozowanie zatoru płucnego bez narażania na niepotrzebne badania. Jeśli lekarz podejrzewa, że mógł wystąpić zator tętnicy płucnej, możesz oczekiwać, że użyje tego trzystopniowe podejście diagnostyczne:
© Verywell, 2018
Krok pierwszy
W pierwszym kroku lekarz szybko ocenia prawdopodobieństwo wystąpienia zatoru płucnego. Dokonają tej oceny, biorąc pod uwagę opisane objawy i okoliczności kliniczne, w których wystąpiły.
Opracowano kilka systemów punktacji do szacowania prawdopodobieństwa zatoru płucnego. Najczęściej używanym systemem jestSystem punktacji Wellsa, który bierze pod uwagę, czy:
- Obecne są objawy sugerujące zakrzepicę żył głębokich
- Wszystkie inne możliwe diagnozy wydają się mniej prawdopodobne niż zator tętnicy płucnej
- Tętno przekracza 100 uderzeń na minutę
- Historia niedawnej operacji lub innego unieruchomienia
- Wcześniej zdiagnozowana zakrzepica żył głębokich lub zator tętnicy płucnej
- Obecność krwioplucia (odkrztuszanie krwi)
- Obecność raka
Punkty są przypisywane każdemu z tych siedmiu czynników i obliczany jest ogólny wynik Wellsa.
DziękiWellswynik w ręku, lekarz może określić, czy prawdopodobieństwo zatoru tętnicy płucnej jest niskie, średnie czy wysokie.
Kryteria wykluczenia zatorowości płucnej (PERC)
Jeśli na podstawie tej oceny klinicznej okaże się, że prawdopodobieństwo zatoru tętnicy płucnej jest niewielkie, lekarz może zastosować dodatkowy system punktacji: system PERC.
System PERC może określić, czy prawdopodobieństwo zatoru tętnicy płucnej jest tak niskie, że należy całkowicie przerwać dalsze badania. Składa się z ośmiu kryteriów:
- Wiek poniżej 50 lat
- Tętno poniżej 100
- Nasycenie krwi co najmniej 95%
- Brak krwioplucia
- Bez użycia estrogenu
- Brak historii zakrzepicy żył głębokich lub zatoru płucnego
- Brak obrzęku nóg
- Żadna operacja ani uraz wymagający hospitalizacji w ciągu ostatnich czterech tygodni
W przypadku spełnienia wszystkich ośmiu kryteriów wyniku PERC dalsze badania w kierunku zatorowości płucnej nie są zalecane, ponieważ ryzyko związane z dodatkowymi badaniami znacznie przewyższy ryzyko braku zatorowości płucnej.
Krok drugi
Jeśli prawdopodobieństwo zatoru tętnicy płucnej w pierwszym etapie zostanie określone jako pośrednie lub jeśli kliniczne prawdopodobieństwo zatorowości płucnej jest niskie, ale kryteria PERC nie zostały spełnione, następnym krokiem jest wykonanie badania krwi D-dimeru.
Test D-dimerów mierzy, czy wystąpił nieprawidłowy poziom aktywności krzepnięcia w krwiobiegu, taki jaki byłby z pewnością obecny, gdyby dana osoba miała zakrzepicę żył głębokich lub zator tętnicy płucnej.
Jeśli prawdopodobieństwo kliniczne PE jest niskie lub pośrednie, a wynik testu D-dimerów jest ujemny, generalnie można wykluczyć zator tętnicy płucnej, a lekarz przejdzie do rozważenia innych potencjalnych przyczyn objawów.
Test D-dimer może być stosowany tylko w celu wykluczenia zatoru płucnego, a nie do postawienia diagnozy. Jeśli więc wynik testu D-dimerów jest pozytywny (lub jeśli kliniczne prawdopodobieństwo zatorowości płucnej u osoby zostało uznane za wysokie na etapie pierwszym), nadszedł czas na krok trzeci.
Krok trzeci
Krok trzeci obejmuje diagnostyczne badanie obrazowe. Generalnie zostanie użyty jeden z trzech rodzajów testów.
Tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa (CT) to skomputeryzowana technika rentgenowska, która umożliwia lekarzowi zbadanie tętnic płucnych pod kątem niedrożności spowodowanej skrzepem krwi. Podczas badania do krwiobiegu wstrzykuje się środek kontrastowy, który pomaga uwidocznić tętnice.
Tomografia komputerowa jest dokładna w 90% przypadków w wykrywaniu zatoru tętnicy płucnej i jest uważana za badanie z wyboru, jeśli do postawienia diagnozy wymagane jest badanie obrazowe.
Skanowanie V / Q
Skan V / Q (zwany również skanem wentylacji / perfuzji) to skan płuc, który wykorzystuje radioaktywny barwnik wstrzyknięty do żyły w celu oceny przepływu krwi do tkanki płucnej. Jeśli tętnica płucna jest częściowo zablokowana przez zator, odpowiednia część tkanki płucnej otrzymuje mniej niż normalnie ilość radioaktywnego barwnika.
Skan V / Q jest zwykle używany tylko dla osób, które nie powinny być narażone na całe promieniowanie wymagane przez skan CT, a także dla osób, które miały niejednoznaczny skan CT.
Angiogram płuc
Przez dziesięciolecia badanie cewnikowania zwane angiogramem płucnym było złotym standardem w diagnozowaniu zatorowości płucnej, ale teraz test ten został wyparty przez tomografię komputerową.
W przypadku angiogramu płucnego barwnik wstrzykuje się przez cewnik umieszczony w tętnicy płucnej, aby skrzepy krwi można było uwidocznić na zdjęciu rentgenowskim.
Ten inwazyjny test może być nadal wymagany, jeśli nie można zastosować tomografii komputerowej lub skanowania V / Q lub wyniki tych testów są niejednoznaczne.
W niestabilnych ludziach
Zator płucny może spowodować natychmiastową zapaść sercowo-naczyniową. W rzeczywistości zator płucny często okazuje się być przyczyną nagłej śmierci u młodszych ludzi.
Jeśli dana osoba ma ciężką niestabilność sercowo-naczyniową i wydaje się, że przyczyną jest zator tętnicy płucnej, zorganizowanie trzyetapowego planu diagnostycznego nie jest wykonalne. W ich przypadku leczenie prawdopodobnie zostanie zastosowane natychmiast, wraz z innymi wysiłkami resuscytacyjnymi, zanim będzie można postawić ostateczną diagnozę zatorowości płucnej.
Diagnoza różnicowa
Podczas diagnozowania zatorowości płucnej ważne jest, aby wykluczyć inne diagnozy medyczne, których objawy mogą być podobne do zatorowości płucnej. Stany, które należy wziąć pod uwagę (tj. Diagnostyka różnicowa) często obejmują zawały serca, niewydolność serca, zapalenie osierdzia, tamponadę serca, zapalenie płuc i odmy opłucnowej.
Elektrokardiogramy, zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej i echokardiogramy, które są często wykonywane podczas rutynowych badań klinicznych w przypadku podejrzenia chorób serca lub płuc, są zwykle wystarczające, aby wykluczyć te inne schorzenia.
Nawet jeśli zostanie postawiona jedna z tych innych diagnoz, niekoniecznie oznacza to, że zator płucny jest wykluczony, ponieważ dana osoba może mieć jednocześnie dwa schorzenia - a wiele chorób sercowo-naczyniowych zwiększa ryzyko zatorowości płucnej. Jeśli więc po postawieniu kolejnej diagnozy nadal istnieją powody, by podejrzewać możliwość wystąpienia zatoru tętnicy płucnej, ważne jest podjęcie dodatkowych kroków niezbędnych do zakończenia badań diagnostycznych.
W niektórych przypadkach zawał płuc jest rozpoznawany jako dodatkowy objaw przy poszukiwaniu zatoru płucnego.
Leczenie zatoru płucnego
.jpg)
