Anatomia siatkówki

Siatkówka to cienka warstwa tkanki wyściełająca tylną część wnętrza gałki ocznej. Siatkówka zawiera miliony komórek, które dostrzegają światło, kolor i drobne szczegóły rzeczy, które widzisz. Na siatkówkę może wpływać wiele chorób, w tym rak. Jeśli jakakolwiek część siatkówki zostanie uszkodzona, Twoje widzenie może ulec pogorszeniu.

Anatomia

Siatkówka to pojedyncza warstwa tkanki zawierająca komórki nerwowe przekazujące obrazy do nerwu wzrokowego. Części siatkówki obejmują:

• Plamka plamkowa: niewielki obszar w samym środku siatkówki. Plamka zapewnia najlepszą widoczność drobnych szczegółów przedmiotów znajdujących się bezpośrednio przed Tobą, takich jak tekst książki.
• Fovea: małe zagłębienie w środku plamki. Dołek centralny (nazywany również dołkiem centralnym) jest punktem o największej ostrości.
• Komórki fotoreceptorowe: są to komórki nerwowe, które umożliwiają oku postrzeganie światła i koloru.
• Czopki: Jeden rodzaj komórek fotoreceptorowych, czopki wykrywają i przetwarzają kolory czerwony, niebieski i zielony, aby zapewnić widzenie pełnokolorowe. Siatkówka zawiera około 6 milionów czopków.
• Pręciki: inny rodzaj komórki fotoreceptorowej, odpowiedzialnej za wykrywanie poziomu światła i zapewniającą widzenie peryferyjne. Siatkówka zawiera około 120 milionów pręcików.
• Siatkówka obwodowa: tkanka siatkówki, która rozciąga się poza plamkę. Nerwy w obwodowej siatkówce przetwarzają widzenie peryferyjne.

Wariacje anatomiczne

Stany siatkówki mogą występować przy urodzeniu i być dziedziczne (nazywane dziedzicznymi zaburzeniami siatkówki lub IRD). Warunki te obejmują:

• Achromatopsia: całkowita ślepota barw
• Choroideremia: postępująca utrata komórek fotoreceptorów w siatkówce
• Wrodzona ślepota Lebera: grupa mutacji genetycznych, które wpływają na prawie każdą komórkę nerwową w siatkówce i powodują poważne upośledzenie wzroku
• Retinitis pigmentosa: grupa mutacji genetycznych, które wpływają na komórki fotoreceptorowe siatkówki
• Choroba Stargardta: mutacja genetyczna, która atakuje plamkę

Funkcjonować

Gdy światło wpada do oka przez rogówkę, źrenicę i soczewkę, rzutuje na siatkówkę. Nerwy siatkówki przetwarzają to światło i związane z nim obrazy, a następnie przekazują swoje sygnały do ​​nerwu wzrokowego. Nerw wzrokowy przenosi te sygnały do ​​mózgu, gdzie następuje percepcja obrazów.

Wiele komórek nerwowych siatkówki pozwala widzieć w warunkach słabego oświetlenia, dostrzec ostre krawędzie delikatnych obrazów, takich jak płatki kwiatów, dostrzec pełną gamę kolorów i widzieć szerokie pole widzenia.

Warunki powiązane

Pomimo tego, że wewnątrz oka jest nieco chroniona, siatkówka może być narażona na wiele różnych schorzeń, w tym uraz. Najczęstsze stany wpływające na siatkówkę to:

• Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD): Jeden z najczęstszych typów chorób siatkówki, AMD powoduje postępującą utratę centralnego widzenia. Nie wpływa na widzenie peryferyjne. AMD występuje w dwóch typach - suchym i mokrym. Suchy AMD jest typem bardziej powszechnym i występuje, gdy warstwa tkanki plamki staje się cieńsza z wiekiem. Mokre AMD występuje rzadziej i występuje, gdy nowe naczynia krwionośne rosną nieprawidłowo w siatkówce, wyciekają płyny i powodują bliznowacenie plamki.
• Raki: Rakowe (złośliwe) guzy siatkówki są rzadkie, ale obejmują choroby, takie jak siatkówczak. Siatkówczak występuje u dzieci i jest wynikiem dziedzicznej mutacji genu, która powoduje zbyt szybkie namnażanie się komórek siatkówki. Siatkówczak może być uleczalny, w zależności od tego, czy rak rozprzestrzenił się poza gałkę oczną.
• Oderwana lub rozdarta siatkówka: stan, który wynika z odciągania się tkanki siatkówki od tylnej części gałki ocznej. Może to nastąpić z powodu urazu (na przykład uderzenia w głowę) lub z powodu nieprawidłowego działania normalnego procesu obkurczania płynu (ciała szklistego), który zajmuje wnętrze oka. Ciało szkliste w naturalny sposób kurczy się z wiekiem, ale czasami kurczące się ciało szkliste przykleja się do siatkówki i odciąga je od tylnej części oka.
• Retinopatia cukrzycowa: pogorszenie stanu tkanki siatkówki spowodowane nadmiernym poziomem glukozy (cukru) we krwi. Nieleczona retinopatia cukrzycowa może prowadzić do ślepoty.
• Obrzęk plamki: nagromadzenie płynów w tkance siatkówki, które powoduje puchnięcie plamki. Ten obrzęk zniekształca widzenie.
• Retinitis pigmentosa (RP): Uważa się, że RP jest uważana za rzadką chorobę, ponieważ uważa się, że RP dotyka około jednej na 4000 osób w USA.Ta choroba dziedziczna powoduje mutacje w dowolnym z 50 genów odpowiedzialnych za tworzenie białek, które umożliwiają działanie komórek fotoreceptorowych siatkówki. Oznaki i objawy barwnikowego zwyrodnienia siatkówki zwykle pojawiają się w dzieciństwie, z wrażliwością na jasne światło lub słabym widzeniem w słabym świetle. Większość osób z RP doświadcza postępującej utraty wzroku prowadzącej do bliskiej ślepoty.

Testy

Lekarze okuliści (optycy i okuliści) stosują szereg testów do bezpośredniego i pośredniego badania siatkówki. Testy te obejmują:

• Siatka Amslera: Prosta drukowana siatka składająca się z równoległych linii biegnących w dwóch kierunkach. Jeśli którakolwiek z linii wygląda na falistą, może to być oznaką zwyrodnienia plamki żółtej.
• Angiografia fluoresceinowa: test wykorzystujący barwnik wstrzyknięty do żyły w celu oświetlenia naczyń krwionośnych siatkówki. Specjalny aparat wykonuje zdjęcia siatkówki po wstrzyknięciu barwnika.
• Optyczna tomografia koherencyjna (OCT): nieinwazyjny test obrazowania siatkówki. Ten test jest podobny do tomografii komputerowej (CT) i tworzy szczegółowe, przekrojowe obrazy tkanki siatkówki.
• Retinoskop: jasny przyrząd typu latarki, którego lekarz okulista używa do bezpośredniego spojrzenia na tkankę siatkówki wewnątrz oka.

Niektóre z tych testów wymagają podania rozszerzających się kropli do oczu, które rozszerzają (otwierają) źrenicę i ułatwiają widzenie siatkówki.