Objawy i leczenie akromegalii

Akromegalia to zaburzenie hormonalne, w którym dochodzi do nadprodukcji hormonu wzrostu. Jeśli zaburzenie zaczyna się w okresie dojrzewania, nazywane jest gigantyzmem.

Większość przypadków akromegalii jest spowodowana łagodnym (nienowotworowym) guzem przysadki mózgowej. Guz produkuje nadmiar hormonu wzrostu i w miarę wzrostu naciska na otaczającą go tkankę mózgową. Większość z tych guzów pojawia się spontanicznie i nie jest dziedziczona genetycznie.

W kilku przypadkach akromegalia jest spowodowana guzem w innym miejscu ciała, na przykład w płucach, trzustce lub nadnerczach.

Objawy

Niektóre guzy rosną powoli i wytwarzają niewielki poziom hormonu wzrostu, więc akromegalia nie jest zauważana przez kilka lat. Inne guzy, zwłaszcza u osób młodszych, szybko rosną i wytwarzają dużo hormonu wzrostu. Objawy akromegalii pochodzą z hormonu wzrostu oraz z nacisku guza na tkankę mózgową i mogą obejmować:

• Nieprawidłowy wzrost dłoni i stóp
• Zmiany rysów twarzy: odstające brwi, żuchwa i nos; duże usta i język
• Artretyzm
• Bóle głowy
• Trudności w widzeniu
• Skóra gruba, szorstka, tłusta
• Chrapanie lub problemy z oddychaniem podczas snu (bezdech senny)
• Pocenie się i zapach skóry
• Zmęczenie i osłabienie
• Powiększenie narządów takich jak wątroba, śledziona, nerki, serce

Akromegalia może również powodować cukrzycę, wysokie ciśnienie krwi i choroby serca.

Jeśli guz rośnie w dzieciństwie, gigantyzm wynika z nieprawidłowego wzrostu kości. Młody dorosły rośnie bardzo wysoko (w jednym przypadku do 8 stóp i 9 cali).

Diagnoza

Badanie poziomu hormonu wzrostu we krwi podczas doustnego testu tolerancji glukozy jest wiarygodną metodą potwierdzenia rozpoznania akromegalii. Lekarze mogą mierzyć poziom innego hormonu we krwi, zwanego insulinopodobnym czynnikiem wzrostu I (IGF-I), który jest kontrolowany przez hormon wzrostu. Wysokie poziomy IGF-I zwykle wskazują na akromegalię. Korzystając z tomografii komputerowej (CT) lub rezonansu magnetycznego (MRI) mózgu, lekarze mogą szukać guza przysadki, jeśli podejrzewa się akromegalię.

Leczenie

Leczenie akromegalii ma na celu:

• Zmniejszenie poziomu wytwarzanego hormonu wzrostu
• Zmniejszenie ciśnienia, które guz przysadki może wywierać na tkankę mózgową
• Zmniejszenie lub odwrócenie objawów akromegalii.

Główne metody leczenia to:

• Operacja usunięcia guza przysadki - w większości przypadków bardzo skuteczne leczenie.
• Leki zmniejszające ilość hormonu wzrostu i zmniejszające guza - Parlodel (bromokryptyna), Sandostatin (oktreotyd) i Somatuline Depot (lanreotyd).
• Radioterapia - w celu zmniejszenia guzów, których nie można całkowicie usunąć chirurgicznie.
• Lek blokujący działanie hormonu wzrostu i obniżający IGF-I - Somavert (pegwisomant).

Badania

Naukowcy z Uniwersytetu Federico II w Neapolu we Włoszech przebadali 86 osób z akromegalią, którym podano leki przed i po częściowym usunięciu (resekcji) guzów przysadki. Okazało się, że resekcja co najmniej 75% guza wydzielającego hormony wzmocniła odpowiedź na leki. Badanie zostało opublikowane w wydaniu ze stycznia 2006 rokuJournal of Clinical Endocrinology & Metabolism.