Przyczyny i czynniki ryzyka białaczki

Białaczka jest spowodowana serią mutacji w genach, które kontrolują wzrost komórek, co prowadzi do ich niekontrolowanego wzrostu w szpiku kostnym. Chociaż dokładne przyczyny tego są nieznane, zidentyfikowano kilka czynników ryzyka choroby. Znane czynniki ryzyka różnią się w zależności od różnych typów białaczki, ale obejmują promieniowanie (od ekspozycji na bomby atomowe po promieniowanie medyczne), narażenie na chemikalia, takie jak benzen i pestycydy, wcześniejszą chemioterapię, niektóre infekcje i pewne choroby genetyczne. Istnieją również inne, które są nadal badane, takie jak radon.

Przewlekła białaczka występuje znacznie częściej u osób starszych i chociaż ostra białaczka jest często uważana za nowotwór wieku dziecięcego, ostra białaczka szpikowa występuje w rzeczywistości znacznie częściej u dorosłych. Z nieznanych przyczyn u mężczyzn prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby jest większe niż u kobiet. cztery główne typy białaczki.

Potwierdzone i prawdopodobne czynniki ryzyka

Istnieje kilka czynników ryzyka rozwoju białaczki, które zostały udokumentowane w wielu badaniach. Czynnik ryzyka to coś, co wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na białaczkę, ale niekoniecznie powoduje chorobę. Oto niektóre z nich:

Wiek

Wiek jako czynnik ryzyka białaczki różni się znacznie w zależności od rodzaju białaczki. Ostra białaczka limfocytowa (ALL) i ostra białaczka szpikowa (AML) stanowią łącznie 30% przypadków raka u dzieci.

Chociaż wiele osób uważa te choroby za raki dziecięce, AML występuje znacznie częściej u dorosłych (średni wiek w momencie rozpoznania to 68 lat).

Około 40 procent przypadków ALL występuje u dorosłych; rozpoznany w dzieciństwie najczęściej występuje u dzieci w wieku poniżej 5 lat.

Przewlekła białaczka limfocytowa (CLL) i przewlekła białaczka szpikowa (CML) są znacznie częstsze u osób starszych i bardzo rzadkie u osób w wieku poniżej 40 lat.

Płeć

Podstawowe typy białaczki (AML, ALL, CML i CLL) są nieco częstsze u mężczyzn niż u kobiet, ale przyczyna tego nie jest znana.

Waga urodzeniowa

Dzieci, które mają wysoką masę urodzeniową (waga przy urodzeniu większa niż 8,9 funta lub 4000 gramów) są bardziej narażone na rozwój ALL.

Pochodzenie etniczne

Rasowe różnice w zapadalności różnią się między typami białaczek.

ALL ma najwyższą zapadalność u rasy białej latynoskiej, następnie u rasy białej nielatynoskiej oraz mieszkańców Azji i Pacyfiku, z najniższą zachorowalnością u rasy czarnej.

CLL występuje częściej u osób rasy białej spoza Latynosów, a następnie u osób rasy czarnej, z najmniejszą zachorowalnością u Latynosów oraz mieszkańców Azji i Pacyfiku.

AML jest podobna u osób o różnym pochodzeniu etnicznym w dzieciństwie, ale u dorosłych występuje częściej u osób rasy białej, która nie jest Latynosem.

CML występuje najczęściej u nie-Latynosów rasy białej, następnie u czarnych, a następnie u Latynosów, z najmniejszą zachorowalnością u mieszkańców Azji i Pacyfiku.

Promieniowanie

Niektóre rodzaje promieniowania są znanymi czynnikami ryzyka białaczki, a inne są tylko możliwymi czynnikami ryzyka. Istnieją dwa podstawowe rodzaje promieniowania:

• Promieniowanie niejonizujące: ten rodzaj promieniowania jest dość słaby i obejmuje taki, który jest emitowany z telefonu komórkowego lub terminala komputerowego. Chociaż pojawiły się pewne obawy, takie jak obawa o ryzyko nowotworu mózgu i telefony komórkowe, ryzyko jest uważany za stosunkowo mały.
• Promieniowanie jonizujące: W przeciwieństwie do białaczki, promieniowanie jonizujące jest powiązane z białaczką, która ma znacznie więcej energii - wystarczającą do zerwania pewnych wiązań chemicznych, usunięcia elektronów z atomów i uszkodzenia DNA w komórkach.

Istnieje wiele różnych sposobów powiązania promieniowania jonizującego z białaczką. Obejmują one:

• Promieniowanie bomby atomowej: Ocalali po bombardowaniach atomowych w Hiroszimie i Nagasaki mieli znacznie zwiększone ryzyko zachorowania na białaczkę.
• Wypadki jądrowe: Osoby, które przeżyły katastrofę reaktora jądrowego w Czarnobylu w 1986 r., Były narażone na zwiększone ryzyko białaczki dwa do pięciu lat po krachu. Osoby silnie narażone miały dwukrotnie większe ryzyko zachorowania na białaczkę niż osoby nienarażone.
• Medyczne promieniowanie diagnostyczne: Stwierdzono, że promieniowanie jonizujące jest rakotwórcze (lub rakotwórcze) zaledwie kilka lat po wykryciu promieni rentgenowskich, aw ostatnich latach pojawiły się obawy związane z niebezpieczeństwem zbyt dużego promieniowania medycznego, szczególnie u dzieci. Ryzyko jest różne, w przypadku badań obrazowych, takich jak tomografia komputerowa, skany kości i skany PET, które obejmują znacznie więcej promieniowania niż zwykłe promieniowanie rentgenowskie. (Skany MRI wykorzystują magnesy i nie obejmują narażenia na promieniowanie).
• Medyczne promieniowanie terapeutyczne: Radioterapia raka może zwiększać ryzyko zachorowania na białaczkę (zwłaszcza AML), przy czym ryzyko jest największe w okresie od pięciu do dziewięciu lat po napromienianiu. Ryzyko zależy od miejsca napromieniania, a także od zastosowanej dawki .
• Terapia jodem radioaktywnym: Przyjmowanie terapii jodem radioaktywnym w leczeniu nadczynności tarczycy lub raka tarczycy wiąże się ze zwiększonym ryzykiem białaczki, przy czym ryzyko AML jest o 80% wyższe niż u osób, które nie otrzymały tej terapii. nawet wyższy w przypadku CML, przy czym narażeni mają ryzyko 3,5 razy wyższe niż średnie.
• Podróże powietrzne i kosmiczne: Lot powietrzny, zwłaszcza nad daleką północą, wiąże się z narażeniem na promieniowanie kosmiczne, ale ta ilość promieniowania jonizującego jest stosunkowo niewielka. Ryzyko białaczki związane z podróżami kosmicznymi z powodu galaktycznego promieniowania kosmicznego jest jednak przedmiotem duże zainteresowanie wśród tych, którzy chcą w przyszłości podróżować do takich miejsc jak Mars.
• Materiały radioaktywne: Wydobycie uranu jako zawód zwiększa ryzyko zachorowania na białaczkę, pojawiły się również obawy związane z narażeniem na substancje promieniotwórcze zawarte w wyrobach tytoniowych, które zbierają te materiały w glebie, na której są uprawiane.

Wcześniejsza chemioterapia

Chociaż korzyści z chemioterapii zwykle znacznie przewyższają ryzyko, niektóre leki stosowane w chemioterapii mogą później predysponować osobę do białaczki. Dotyczy to nawet leków powszechnie stosowanych we wczesnym stadium raka piersi.

W przypadku większości tych leków ryzyko zaczyna rosnąć dwa lata po leczeniu i osiąga szczyt między 5 a 10 lat po leczeniu.

AML jest postacią białaczki najczęściej związaną z chemioterapią, ale ALL została również powiązana z leczeniem.Przykłady leków związanych z białaczką to Cytoxan (cyklofosfamid); Leukeran (chlorambucyl); VePesid (etopozyd); Vumon (tenipozyd); Gleostine, CeeNu i CCNSB (lomustyna); Gliadel i BiCNU (karmustyna); Myleran (busulfan); Mustargen (mechloretamina); i Novantrone (mitoksantron).

Leki takie jak adriamycyna (doksorubicyna) i inne antracykliny, platinol (cisplatyna) i inne leki platynowe oraz bleomycyna są związane z białaczką, ale rzadziej niż leki wymienione wcześniej.

Warunki medyczne

Niektóre schorzenia wiążą się z podwyższonym ryzykiem zachorowania na białaczkę. Zespoły mielodysplastyczne to zaburzenia szpiku kostnego, które określa się jako „stan przedbiałaczkowy” i niosą ze sobą znaczne ryzyko rozwoju w AML (do 30%). Inne stany, takie jak małopłytkowość samoistna, pierwotne włóknienie szpiku i czerwienica prawdziwa również niosą ze sobą zwiększone ryzyko.

Ponadto osoby z obniżoną odpornością, takie jak osoby przyjmujące leki immunosupresyjne z powodu przeszczepu narządu, mają znacznie zwiększone ryzyko zachorowania na białaczkę.

Zaobserwowano związki między białaczką u dorosłych a stanami chorobowymi, takimi jak choroba zapalna jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna), reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy (toczeń), celiakia i niedokrwistość złośliwa. Jednak duże badanie z 2012 roku, w którym analizowano te związki, wykazało tylko związek zwiększonego ryzyka z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego i ostrą białaczką szpikową oraz chorobą wrzodową i CML.

Zespoły genetyczne mogą również zwiększać ryzyko białaczki (patrz poniżej).

Palenie

Dodając do listy nowotworów spowodowanych paleniem, palenie tytoniu wiąże się ze znacznie zwiększonym ryzykiem wystąpienia AML.

Obecnie uważa się, że około 20 procent przypadków AML jest związanych z paleniem.

Istnieją dowody na to, że białaczka u dzieci może być związana z paleniem przez rodziców, a matki narażone na bierne palenie wydają się mieć nieco podwyższone ryzyko zachorowania na ALL.

Narażenia domowe i zawodowe

Istnieje szereg narażeń związanych z białaczką, chociaż ryzyko jest różne w zależności od różnych typów choroby.W wielu badaniach niektóre substancje zostały wyraźnie powiązane, podczas gdy inne są nadal niepewne. Niektóre interesujące ekspozycje obejmują:

• Benzen: benzen jest znanym czynnikiem rakotwórczym występującym w wielu materiałach, takich jak niektóre farby, rozpuszczalniki, tworzywa sztuczne, pestycydy, detergenty i benzyna bezołowiowa. Benzen jest również produktem ubocznym spalania węgla. Uważa się, że benzen w dymie tytoniowym jest jednym z powodów, dla których palenie jest silnie powiązane z AML. Narażenie matki i dzieci na farbę w domu wiąże się z podwyższonym ryzykiem wystąpienia ALL. Domowe stosowanie rozpuszczalników ropopochodnych wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia AML u dzieci.
• Ekspozycja na pestycydy domowe: ekspozycja na pestycydy podczas ciąży i dzieciństwa wydaje się być związana ze zwiększonym ryzykiem białaczki, według kilku badań.
• Zanieczyszczona woda pitna: zwiększone ryzyko zachorowania na białaczkę stwierdzono u osób z bazy US Marine Corp w Północnej Karolinie, która została skażona rozpuszczalnikiem w latach 1950-1985.
• Formaldehyd: Pracownicy medyczni i balsamatorzy są narażeni na zwiększone ryzyko białaczki szpikowej. Chociaż narażenie jest powszechne u tych pracowników, ale wiele osób jest narażonych na formaldehyd poprzez „odgazowanie” formaldehydu ze sprasowanych produktów z drewna (takich jak płyty wiórowe, sklejka) i płyta pilśniowa). Narażenie na formaldehyd, takie jak ten, jest uważane za znany czynnik rakotwórczy, ale nie jest jasne, jaki poziom narażenia (wielkość lub czas trwania) może stanowić problem. Inne źródła formaldehydu obejmują niektóre kleje i spoiwa, niektóre materiały izolacyjne i niektóre powłoki produktów papierniczych. Podobnie jak benzen, formaldehyd znajduje się również w dymie tytoniowym.

Odnotowując wzrost zachorowalności na białaczkę dziecięcą w Kalifornii, trwają badania nad ekspozycją środowiskową, która może być związana z tym ryzykiem.

Infekcje

Zakażenie ludzkim wirusem białaczki T-komórkowej (HTLV-1) zwiększa ryzyko białaczki Wirus jest retrowirusem (podobnym do HIV) i infekuje typ białych krwinek zwany limfocytami T lub limfocytami T. HTLV-1 rozprzestrzenia się w sposób podobny do HIV; może być przenoszona przez transfuzję krwi, kontakty seksualne, przez dzielenie się igłami między osobami używającymi narkotyków dożylnie oraz z matki na dziecko podczas porodu lub podczas karmienia piersią.

HTLV-1 występuje stosunkowo rzadko w Stanach Zjednoczonych, ale występuje na Karaibach (zwłaszcza na Haiti i Jamajce), Japonii, Afryce Środkowej i Zachodniej oraz na Bliskim Wschodzie (zwłaszcza w Iranie). Uważa się, że od 1 do 4% osób narażonych na wirusa rozwinie białaczka; najczęstszy wiek zachorowania wynosi od 30 do 50 lat.

Alkohol

Chociaż spożywanie alkoholu wiąże się z wieloma nowotworami, badanie z 2014 roku nie wykazało związku między spożywaniem alkoholu a czterema głównymi typami białaczki. Odnotowano jednak związek między spożyciem alkoholu przez matkę w czasie ciąży a AML u dzieci urodzonych przez te matki.

Możliwe czynniki ryzyka

Oprócz znanych i prawdopodobnych czynników ryzyka białaczki istnieje kilka czynników ryzyka, które są oceniane pod kątem ich związku z białaczką. Niektóre możliwe czynniki ryzyka obejmują:

Dieta zachodnia

Wydaje się, że w przypadku wielu rodzajów białaczki, zwłaszcza ostrej białaczki u dzieci, związek z praktykami żywieniowymi jest niewielki. Jednak w CLL, najczęstszym typie białaczki u dorosłych Amerykanów, pewną rolę może odgrywać dieta.

Badanie przeprowadzone w 2018 roku w Hiszpanii wykazało, że osoby, które stosowały dietę zachodnią, były o 63% bardziej narażone na rozwój CLL niż osoby, które stosowały dietę rozważną lub śródziemnomorską.

Sukraloza

Istnieją kontrowersje wokół możliwego związku między sztucznym słodzikiem sukralozą a rakiem.

Sukraloza (z nazwami handlowymi, w tym Splenda i innymi) została zatwierdzona w 1999 roku i obecnie znajduje się w tysiącach produktów na całym świecie.

Pomimo wielu uspokajających badań przed jego zatwierdzeniem, włoskie badanie przeprowadzone w 2016 roku na myszach wykazało, że gryzonie, które były narażone na działanie sukralozy przez całe życie (począwszy od macicy), miały znacznie zwiększone ryzyko zachorowania na białaczkę.

Należy zauważyć, że było to badanie na zwierzętach, a podane dawki były równoważne spożyciu przez osobę dorosłą czterokrotnie większej niż średnia ilości sukralozy każdego dnia. Biorąc pod uwagę popularność sukralozy jako substytutu cukru, uważa się, że małe dzieci mogą z łatwością przekroczyć dopuszczalne dzienne spożycie FDA wynoszące 5 mg / kg.

(Należy pamiętać, że pomimo koncentracji na sukralozie, pojawiły się pytania dotyczące stosowania innych sztucznych słodzików. Idealnie byłoby, gdyby każdy z tych produktów był stosowany oszczędnie w zdrowej diecie.)

Pola elektromagnetyczne (linie energetyczne)

Od 1979 r., Kiedy badanie wykazało zwiększone ryzyko białaczki u dzieci mieszkających w pobliżu linii wysokiego napięcia, w wielu badaniach zwracano uwagę na ten możliwy związek z mieszanymi wynikami. W niektórych wykazano zwiększone ryzyko przy wysokim poziomie narażenia oraz inne wykazywały niewielki, jeśli w ogóle, efekt. Trzy analizy porównujące wyniki dotychczasowych badań (łącznie 31 badań) wykazały, że wysokie narażenie (0,3 uT lub więcej) wiązało się z 1,4 do 2,0-krotnym zwiększeniem ryzyka białaczki. Jednak ten poziom narażenia nie jest powszechny. W tych badaniach tylko 0,5 do 3,0% dzieci miało ekspozycję równą lub przekraczającą 0,3 uT.

Radon

Obecnie istnieje możliwość, że radon w domach, będący formą promieniowania jonizującego, może zwiększać ryzyko przewlekłej białaczki limfocytowej (CLL).

Radon jest dobrze znanym czynnikiem rakotwórczym i uważa się, że w Stanach Zjednoczonych każdego roku z powodu raka płuc wywołanego przez radon umiera około 27 000 osób.

Radon to bezwonny, bezbarwny gaz, który powstaje w wyniku normalnego rozkładu uranu znajdującego się w glebie i skałach pod domami. Podwyższone poziomy stwierdzono we wszystkich 50 stanach, a jedynym sposobem sprawdzenia, czy jesteś zagrożony, jest wykonanie testów radonu.

Badanie z 2016 r. Wykazało, że obszary w Stanach Zjednoczonych, na których najczęściej występuje CLL, to także regiony, o których wiadomo, że mają najwyższe poziomy radonu (stany północne i środkowe). Chociaż związek między radonem a białaczką jest niepewny, niektórzy badacze sugerują, że radon może prowadzić do białaczki w sposób podobny do tego, jak zwiększa ryzyko raka płuc.

Kawa i herbata

Zarówno kawa, jak i herbata były analizowane pod kątem ryzyka białaczki, a badania były mieszane. Niektóre z nich wskazywały na zwiększone ryzyko przy większym spożyciu, podczas gdy inne wykazywały potencjalny efekt ochronny (zmniejszone ryzyko białaczki). Ponieważ ludzie metabolizują kawę i herbatę na różne sposoby (szybko metabolizujący vs. wolno metabolizujący), może się zdarzyć, że efekty są różne u różnych ludzi.

Siedzący tryb życia

Podczas gdy niektóre badania nie wykazały związku między poziomem aktywności fizycznej a białaczką, badanie z 2016 r. Wykazało, że osoby, które angażowały się w bardziej „rekreacyjną aktywność fizyczną”, były o około 20% mniej narażone na rozwój białaczek szpikowych niż osoby mniej aktywne.

Genetyka

Rola historii rodzinnej i genetyki jest różna dla różnych typów białaczki.

WSZYSTKIE nie wydają się działać w rodzinach, z wyjątkiem bliźniąt jednojajowych, w których jedno z rodzeństwa w parze ma zwiększone ryzyko rozwoju WSZYSTKIEGO, jeśli drugie rozwinie chorobę przed pierwszym rokiem życia. to pewne zespoły genetyczne, które są związane ze zwiększonym ryzykiem tego typu białaczki (patrz poniżej).

Z kolei historia rodzinna odgrywa ważną rolę w CLL.

Osoby, które mają członka rodziny pierwszego stopnia, który miał CLL (rodzic, rodzeństwo lub dziecko), mają ponad dwukrotnie większe ryzyko rozwoju choroby.

Historia rodzinna AML u krewnych pierwszego stopnia zwiększa ryzyko, ale ważny jest wiek w chwili rozpoznania. Rodzeństwo dzieci z AML ma nawet czterokrotnie większe ryzyko zachorowania na tę chorobę, przy czym ryzyko zachorowania na jednojajowe bliźnięta wynosi około 20 lat. %. Natomiast dzieci, których rodzic choruje na białaczkę w wieku dorosłym, nie wydają się być bardziej zagrożone.

Wydaje się, że historia rodziny nie odgrywa znaczącej roli w rozwoju CML.

Warunki i zespoły genetyczne, które są związane ze zwiększonym ryzykiem niektórych typów białaczki, obejmują:

• Zespół Downa (trisomia 21): Osoby z zespołem Downa mają około 20% większe ryzyko zachorowania na białaczkę (AML i ALL). Częstość występowania jest najwyższa u dzieci w wieku poniżej 5 lat.
• Zespół Klinefeltera (XXY)
• Niedokrwistość Fanconiego
• Zespół Li-Fraumeni
• Nerwiakowłókniakowatość
• Ataxia telangiectasia
• Zespół Blooma
• Zespół Wiskotta Aldricha
• Zespół Schwachmana-Diamenta
• Zespół Blackfana-Diamonda
• Zespół Kostmanna